Wyjątkowy park w Zakopanem: Park Zamoyskich w Kuźnicach

Jeśli chcecie unikać zatłoczonych Krupówek i korzystać z możliwości spędzenia czasu na świeżym powietrzu – Kuźnice to świetny pomysł na spacer i obowiązkowy punkt do odwiedzenia w Zakopanem. Park Zamoyskich, oficjalnie funkcjonujący jako zespół dworsko-pałacowy w Kuźnicach, kusi bliskością gór, otoczeniem natury i niezwykłym klimatem XIX-wiecznego dworu.

Kuźnice to punkt startowy wielu wypraw w Tatry. Dotrzeć tam można pieszo urokliwą, obsadzoną starymi jesionami Aleją Przewodników Tatrzańskich lub korzystając z taksówek lub transportu publicznego. Po przeprowadzonej w latach 2006-2008 rewitalizacji park w Kuźnicach prezentuje się naprawdę wyjątkowo. W ramach prac przeprowadzono adaptację spichlerza z XIX wieku na salę wystaw czasowych; adaptację wozowni, w której mieści się muzeum historii Kuźnic; odbudowę fundamentów dworu; renowację dworków oficjalistów oraz odrestaurowano alejki wraz z oświetleniem i fontanną.

Zabudowania w Kuźnicach (1914-1939, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe)

Historia tego miejsca jest bardzo bogata i łączy się nierozerwalnie z rozwojem Zakopanego. Pierwsza wiadomość o Hutach Hamerskich, czyli hutach żelaza na terenie dzisiejszych Kuźnic, pochodzić ma z roku 1701. Jednak dopiero węgierska rodzina Homolacsów, która zakupiła te tereny ponad sto lat później zapoczątkowała trwający ponad kilkadziesiąt lat okres świetności Kuźnic. Złoża żelaza odkryte w Kopie Magury oraz zakup sąsiednich obszarów zapewniły bogate złoża opału. Zakłady stały się jednym z największych ośrodków przemysłowych w tej części Europy. W tym czasie Zakopane było w dalszym ciągu niewielką wsią, nie oferującą żadnych udogodnień dla przyjezdnych. Niemal wszyscy przybysze zatrzymywali się wówczas w Kuźnicach – gościli tu nawet arcyksiążęta z panującego rodu Habsburgów.

Z powodu coraz mniejszej rentowności zakładów metalurgicznych Homolacsowie sprzedali swój majątek w roku 1870. Blisko 20 lat później kolejną już licytację wygrał hrabia Władysław Zamoyski, co zakończyło narodową niepewność co do przyszłości tych terenów i pozwoliło uchronić Tatry przed całkowitą dewastacją. Pomysł reaktywowania zakładów przemysłowych został na szczęście odrzucony i rozpoczął się dworski okres funkcjonowania Kuźnic. Została tutaj przeniesiona Szkoła Domowej Pracy Kobiet założona przez matkę hrabiego. W 1934 roku, 10 lat po śmierci hrabiego, Skarb Państwa kupił lasy tatrzańskie z przeznaczeniem na park narodowy. W czasie drugiej wojny światowej szkoła musiała czasowo opuścić budynek w Kuźnicach, który po rozbudowie służył jako hotel głównie żołnierzom wermachtu.

Budowa fundamentów kolejki w Kuźnicach (1935, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe)

W latach 1951–2003 dawny teren dworski miał charakter zamkniętego zespołu szpitalnego. Podupadające budynki wraz z otaczającymi je terenami zielonymi zostały w roku 2003 przekazane w zarząd Tatrzańskiemu Parkowi Narodowemu, a ten dzięki wsparciu finansowemu Unii Europejskiej sprawił, iż możemy podziwiać Kuźnice w obecnym stanie. Wizyta w parku z pewnością pozwoli odpocząć od zgiełku miasta i przeniesie Was myślami w przeszłość.

Park Zamoyskich w Kuźnicach
Park w Kuźnicach dzisiaj
Autor(ka):

Może też Cię zainteresuje: