Wraz z początkiem marca turystyczna mapa Zakopanego wzbogaciła się o nowe muzeum. To będące oddziałem Muzeum Tatrzańskiego – Muzeum Palace opowiadające o historii terroru na Podtatrzu w czasie II Wojny Światowej, gdy w budynku Muzeum mieściła się siedziba gestapo.
Historia Palace
Losy willi Palace sięgają dwudziestolecia międzywojennego, kiedy to rodzina Sznajdrów wybudowała ten nowoczesny, modernistyczny gmach z przeznaczeniem na pensjonat, który funkcjonował tu od początku lat 30. XX wieku.
Czas, gdy willa służyła kuracjuszom, przerwał wybuch II Wojny Światowej. Po wkroczeniu wojsk niemieckich na tereny Podhala, w willi Palace utworzono siedzibę Gestapo na Podtatrzu. To właśnie w willi Palace – nazywanej niechlubnie „Katownią Podhala” – byli więzieni i torturowani członkowie ruchu oporu oraz osoby pomagające w przerzutach na Węgry – w tym między innymi Helena Marusarzówna, Stanisław Marusarz czy Bronisław Czech. Wielu z więźniów Palace straciło tu życie, część została wywieziona do obozów koncentracyjnych KL Auschwitz czy KL Płaszów czy też do obozów pracy. Części z nich udało się przeżyć i tak jak doktor Wincenty Galica, Marian Polaczyk czy Władysław Szepelak rozpoczęli starania o utworzenie w budynku willi Palace izby pamięci. Nie było to jednak łatwe – do lat 90. XX wieku budynek wielokrotnie zmieniał właścicieli, działo w nim sanatorium przeciwgruźlicze, żłobek czy liceum, a cele, na ścianach których widoczne były napisy wyryte przez więźniów czy ślady krwi, wykorzystywane były na magazyny na brudną bieliznę, pralnię czy suszarnię.
Punktem przełomowym było otwarcie w 1994 roku w piwnicznych celach więziennych Muzeum Męczeństwa. Celem było jednak wciąż wykupienie willi z rąk prywatnych i przeznaczenie całości budynku na cele muzealne. Doszło do tego, gdy willa Palace została w 2017 roku zakupiona przez Gminę Zakopane, a w grudniu 2021 roku wykupiona przez Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, które w willi Palace utworzyło swoją filię.
Wizyta w Muzeum Palace
Aktualnie w Muzeum Palace mieszczącym się przy ulicy Tytusa Chałubińskiego 7 można oglądać pierwszą część ekspozycji. Muzeum czynne jest od środy do niedzieli w godzinach 10:00 – 18:00, a dniem nieodpłatnego wstępu jest czwartek.
W czasie Nocy Muzeów, która odbędzie się już 18 maja – o godzinie 17:00 i 22:00 – historyczny spacer po Muzeum Pałace poprowadzi Maria Bafia.